ΤΗ ΤΡΙΤΗ ΤΗΣ Δ' ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ

ΕΙΣ ΤΟΝ ΕΣΠΕΡΙΝΟΝ

Στιχηρά

Ήχος πλ. β'

Όλην αποθέμενοι

Μέσον γής υπέμεινας, Σταυρόν καί Πάθος οικτίρμον, πάσι τήν απάθειαν, καί τήν απολύτρωσιν παρεχόμενος, μεσασμώ σήμερον, Νηστειών άπαντες, διά τούτο εις προσκύνησιν, αυτόν προτίθεμεν, καί περιχαρώς ασπαζόμεθα, ιδείν σου τά Παθήματα, καί τήν ζωηφόρον Ανάστασιν, εκλελαμπρυσμένοι, ταίς θείαις αρεταίς Λόγε Θεού, αναδειχθείημεν άπαντες, μόνε πολυέλεε.

Νεκρός εχρημάτισας, επί σταυρού ηπλωμένος, καί λόγχη νυττόμενος, καί χολήν Μακρόθυμε ποτιζόμενος, ο Μερράς ύδατα, εν χειρί Δέσποτα, Μωϋσέως εις γλυκύτητα, μεταβαλόμενος, όθεν δυσωπώ σε καί δέομαι. Τά πάθη τά πικρότατα, εκ τής διανοίας μου έκτιλον, καί τής μετανοίας, τώ μέλι τι γλυκάνας μου τόν νούν, προσκυνητήν με ανάδειξον, τού τιμίου Πάθους σου.

Άλλος Ήχος α'

Ο πάλαι τώ Μωσεί

Όν πάλαι Μωϋσής προτυπώσας, εν ταίς παλάμαις αυτού, κατετροπούτο τόν Αμαλήκ, μέγαν Σταυρόν, σήμερον επ' όψει ημών βλέποντες, λαοί προτεθέντα, φρικτώς ψαύσωμεν εν αγνότητι νού τε καί χειλέων, εν αυτώ γάρ Χριστός υψώθη, απονεκρώσας τόν θάνατον, καί τής τοιαύτης χάριτος, άπαντες καταξιούμενοι, εν ωδαίς θεοπνεύστοις, τού παντός τόν Σωτήρα υμνολογούντες, προσευξώμεθα προφθάσαι, καί αυτήν τήν σωτήριον Ανάστασιν.

Έτερα Ήχος δ'

Έδωκας σημείωσιν

Δεύτε προσκυνήσωμεν, τό τής ζωής ημών πρόξενον, πεφηνός ξύλον σήμερον, Χριστού τού Θεού ημών, τόν Σταυρόν, δι' ού περ θάνατος ετρώθη, καί η ανάστασις ημίν, τοίς επταικόσιν εκαινουργήθη σαφώς, τώ ρυσαμένω κράζοντες. Ο δι' ημάς εκουσίως παθών, ίνα σώσης τά σύμπαντα, ο Θεός ημών δόξα σοι.

Κράτος απροσμάχητον, Χριστιανοίς ημίν δέδοται, ο Σταυρός σου Σωτήρ ημών, δι' ού τα αλλόφυλα τών εθνών τροπούνται, πλήθη καί ειρήνη, τής Εκκλησίας σου Χριστέ, επισκιάζει ορθοδοξούσης καλώς, όν περ νύν ασπαζόμεθα, καί σοί θερμώς ανακράζομεν. Τής μερίδος αξίωσον, καί ημάς τών Αγίων σου.

Δάκρυσι καθάραντες, τά τής ψυχής αισθητήρια, καί νηστεία αγνίσαντες, δεύτε προσκυνήσωμεν, τού Σταυρού τό ξύλον, δι' ού καταργούνται τά ψυχοφθόρα τής σαρκός, τή εγκρατεία ανασκιρτήματα, τώ σταυρωθέντι κράζοντες. Τής σής Σωτήρ καταξίωσον, τριημέρου Εγέρσεως, προσκυνήσαι τήν έλλαμψιν.

Δόξα... Καί νύν...

Ιδιόμελον Ήχος πλ. δ'

Σήμερον ο Δεσπότης τής Κτίσεως, καί Κύριος τής δόξης, τώ Σταυρώ προσπήγνυται, καί τήν πλευράν κεντάται, χολής καί όξους γεύεται, ο γλυκασμός τής Εκκλησίας, στέφανον εξ ακανθών περιβάλλεται, ο καλύπτων ουρανόν τοίς νέφεσι, χλαίναν ενδύεται χλεύης, καί ραπίζεται πηλίνη χειρί, ο τή χειρί πλάσας τόν άνθρωπον, τό νώτον φραγγελλούται, ο περιβάλλων τόν ουρανόν εν νεφέλαις, εμπτυσμούς καί μάστιγας δέχεται, ονειδισμούς καί κολαφισμούς, καί πάντα υπομένει, δι' εμέ τόν κατάκριτον, ο Λυτρωτής μου καί Θεός, ίνα σώση Κόσμον εκ πλάνης, ως εύσπλαγχνος.

Προκείμενον Ήχος πλ. β' Ψαλμός ξζ'

Άσατε τώ Θεώ, ψάλατε τώ ονόματι αυτού.

Στίχ. Οδοποιήσατε τώ επιβεβηκότι επί δυσμών, Κύριος όνομα αυτώ.

Γενέσεως τό Ανάγνωσμα

(Κεφ. θ', 8-17)

Είπε Κύριος ο Θεός τώ Νώε, καί τοίς υιοίς αυτού μετ' αυτού, λέγων. Ιδού εγώ ανίστημι τήν διαθήκην μου υμίν, καί τώ σπέρματι υμών μεθ' υμάς, καί πάση ψυχή ζώση μεθ' υμών, από ορνέων καί από κτηνών, καί πάσι τοίς θηρίοις τής γής, όσα εστί μεθ' υμών, από πάντωων τών εξελθόντων εκ τής κιβωτού, καί στήσω τήν διαθήκην μου πρός υμάς, καί ουκ αποθανείται πάσα σάρξ έτι από τού ύδατος τού κατακλυσμού, καί ουκ έσται έτι κατακλυσμός ύδατος, τού καταφθείραι πάσαν τήν γήν. Καί είπε Κύριος ο Θεός τώ Νώε. Τούτο τό σημείον τής διαθήκης, ό εγώ δίδωμι αναμέσον εμού καί υμών, καί αναμέσον πάσης ψυχής ζώσης, όσα εστί μεθ' υμών, εις γενεάς αιωνίους. Τό τόξον μου τίθημι εν τή νεφέλη, καί έσται εις σημείον διαθήκης αναμέσον εμού, καί τής γής, καί έσται εν τώ συννεφείν με νεφέλας επί τήν γήν, οφθήσεται τό τόξον μου εν τή νεφέλη, καί μνησθήσομαι τής διαθήκης μου, ή εστιν αναμέσον εμού καί υμών, καί ανά μέσον πάσης ψυχής ζώσης εν πάση σαρκί, καί ουκ έσται έτι ύδωρ εις κατακλυσμόν, ώστε εξαλείψαι πάσαν σάρκα. Καί έσται τό τόξον μου εν τή νεφέλη, καί όψομαι τού μνησθήναι διαθήκης αιωνίου, αναμέσον εμού, καί τής γής, καί αναμέσον πάσης ψυχής ζώσης εν πάση σαρκί, ή εστιν επί τής γής. Καί είπεν ο Θεός τώ Νώε. Τούτο τό σημείον τής διαθήκης, ής διεθέμην αναμέσον εμού καί αναμέσον πάσης σαρκός, ή εστιν επί τής γής.

Προκείμενον Ήχος πλ. β' Ψαλμός ξη'

Η σωτηρία μου ο Θεός, αντιλάβοιτό μου.

Στίχ. Ιδέτωσαν πτωχοί, καί ευφρανθήτωσαν.

Παροιμιών τό Ανάγνωσμα

(Κεφ. ΙΒ', 8-22)

Στόμα συνετού εγκωμιάζεται υπό ανδρός, νωθροκάρδιος δέ μυκτηρίζεται. Κρείσσων ανήρ εν ατιμία δουλεύων εαυτώ, ή τιμήν εαυτώ περιτιθείς, καί προσδεόμενος άρτου. Δίκαιος οικτείρει ψυχάς κτηνών αυτού, τά δέ σπλάγχνα τών ασεβών, ανελεήμονα. Ο εργαζόμενος τήν εαυτού γήν, εμπλησθήσεται άρτων, οι δέ διώκοντες μάταια, ενδεείς φρενών, ός εστιν ηδύς εν οίνων διατριβαίς, εν τοίς εαυτού οχυρώμασι καταλείψει ατιμίαν. Επιθυμίαι ασεβών, κακαί, αι δέ ρίζαι τών ευσεβών, εν οχυρώμασι. Δι' αμαρτίαν χειλέων εμπίπτει εις παγίδας αμαρτωλός, εξολισθαίνει δέ εξ αυτών δίκαιος. Ο βλέπων λεία ελεηθήσεται, ο δέ συναντών εν πύλαις εκθλίψει ψυχάς. Από καρπών στόματος ψυχή ανδρός πλησθήσεται αγαθών, ανταπόδομα δέ χειλέων αυτού δοθήσεται αυτώ. Οδοί αφρόνων ορθαί ενώπιον αυτών, εισακούει δέ συμβουλίας σοφός. Άφρων αυθημερόν εξαγγέλλει οργήν αυτού, κρύπτει δέ τήν εαυτού, ατιμίαν πανούργος. Επιδεικνυμένην πίστιν αναγγελεί δίκαιος, ο δέ μάρτυς τών αδίκων, δόλιος. Εισίν, οί λέγοντες, τιτρώσκουσιν ως μαχαίρα, γλώσσαι δέ σοφών ιώνται. Χείλη αληθινά κατορθοί μαρτυριαν, μάρτυς δέ ταχύς γλώσσαν έχει άδικον. Δόλος εν καρδία τεκταινομένου κακά, οι δέ βουλόμενοι ειρήνην, ευφρανθήσονται, ουκ αρέσει τώ δικαίω ουδέν άδικον, οι δέ ασεβείς πλησθήσονται κακών. Βδέλυγμα Κυρίω χείλη ψευδή, ο δέ ποιών πίστει, δεκτός παρ' αυτώ.

Απόστιχα

Ιδιόμελον Ήχος γ'

Νικών τόν Τελώνην τοίς παραπτώμασιν, ου ζηλώ τή μετανοία, τού δέ Φαρισαίου μή κεκτημένος τά κατορθώματα, μιμούμαι τήν οίησιν. Αλλ' η τής σής ταπεινώσεως υπερβολή, Χριστέ ο Θεός, τήν δαιμονικήν υψηλοφροσύνην εν τώ Σταυρώ καθελών, τού μέν, τής προτέραςπονηρίας, τού δέ, τής εσχάτης απονοίας, αλλοτρίωσόν με, τήν εκατέρων χρηστήν διάθεσιν, εν τή ψυχή μου βεβαιώσας, καί σώσόν με. (Δίς)

Μαρτυρικόν

Προφήται καί Απόστολοι, Χριστού καί Μάρτυρες, εδίδαξαν υμνείσθαι, Τριάδα ομοούσιον, καί εφώτισαν τά έθνη τά πεπλανημένα, καί κοινωνούς Αγγέλων εποίησαν, τούς υιούς τών ανθρώπων.

Δόξα... Καί νύν...

Ιδιόμελον Ήχος πλ. α'

Ορώσά σε η Κτίσις άπασα επί Σταυρού, γυμνόν κρεμάμενον, τόν Δημιουργόν, καί Κτίστην τών απάντων, ηλλοιούτο φόβω, καί επωδύρετο, ο ήλιος δέ τό φώς ημαύρωσε, καί γή εκυμαίνετο, πέτραι δέ εσχίζοντο, καί ναού φαιδρότης διερρήγνυτο, νεκροί εξανίσταντο εκ μνημάτων, καί Αγγέλων αι δυνάμεις, εξίσταντο λέγουσαι. Ώ τού θαύματος! ο Κριτής κρίνεται, καί πάσχει θέλων διά τήν τού Κόσμου σωτηρίαν καί ανάπλασιν.

ΤΗ ΤΕΤΑΡΤΗ ΤΗΣ Δ' ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ

ΕΙΣ ΤΟΝ ΟΡΘΡΟΝ

Μετά δέ τήν β' Στιχολογίαν

Καθίσματα Ήχος πλ. β'

Ελπίς τού Κόσμου αγαθή

Τής εγκρατείας τον καιρόν, αγιάζων ο θείος, καί πανσεβάσμιος Σταυρός, εις προσκύνησιν κείται, προσέλθωμεν εν συνειδήσει καθαρά, αντλήσωμεν αγιασμόν καί φωτισμόν, καί φόβω εκβοήσωμεν. Σωτήρ ημών φιλάνθρωπε, δόξα τή ευσπλαγχνία σου.

Σταυροθεοτοκίον

Παρισταμένη τώ Σταυρώ, η απειρόγαμος Μήτηρ, τού εξ αυτής άνευ σποράς τεχθέντος, ανεβόησε. Ρομφαία τήν καρδίαν μου, διήλθεν ώ Υιέ, μή φέρουσα κρεμάμενον εν ξύλω σε Οράν, όν τρέμουσι τά σύμπαντα, ως Κτίστην καί Θεόν. Μακρόθυμε δόξα σοι.

Μετά τήν γ' Στιχολογίαν

Καθίσματα Ήχος α'

Απεγνωσμένην

Λαμπροφορούντες ταίς αρεταίς προσέλθωμεν, τής εγκρατείας τό καθαρόν κτησάμενοι, καί Σταυρόν τόν τίμιον, βοώντες προσκυνήσωμεν. Αγίασον ημών σύν ταίς ψυχαίς, καί τά σώματα, αξίωσον ημάς, καί τού αχράντου Πάθους σου, ο μόνος Θεός απάντων, χαριζόμενος ημίν καί τά ελέη σου.

Σταυροθεοτοκίον

Τόν τάφον σου

Ορώσά σε Χριστέ, η πανάμωμος Μήτηρ, νεκρόν επί Σταυρού, ηπλωμένον εβόα, Υιέ μου συνάναρχε, τώ Πατρί καί τώ Πνεύματι, τίς η άφατος οικονομία σου αύτη, δι' ής έσωσας, τό τών αχράντων χειρών σου, Οικτίρμον πλαστούργημα;

Ωδή α' Ήχος δ'

Ανοίξω τό στόμα μου

Τό Ξύλον τό άγιον, εν ώ Χριστός εξεπέτασε, παλάμας τροπούμενος, τάς εναντίας αρχάς, προσκυνήσωμεν, νηστεία φαιδρυνθέντες, εις δόξαν καί αίνεσιν, τού Παντοκράτορος.

Οράται προκείμενος, αγιασμόν παρεχόμενος, Σταυρός ο σωτήριος, τούτω προσέλθωμεν, καθαγνίσαντες, καί σώμα καί καρδίαν, καί απαρυσώμεθα, χάριν σωτήριον.

Πυρί με καθάρισον, τών εντολών σου φιλάνθρωπε, καί σού τά σωτηρία, δίδου Παθήματα, νύν θεάσασθαι, καί πόθω προσκυνήσαι, Σταυρώ τειχιζόμενον, καί συντηρούμενον.

Σταυροθεοτοκίον

Ανάρτησιν βλέπουσα, τήν εν Σταυρώ σου Φιλάνθρωπε, ωλόλυζε κράζουσα, η σέ κυήσασα. Πώς κατάκριτος, ο μέλλων πάντα κρίναι, οράται κρεμάμενος, δόξης ο Κύριος;

Ωδή γ'

Τούς σούς υμνολόγους Θεοτόκε

Νηστείας εν ύδατι καρδίας, ριφθέντες τό ξύλον τού Σταυρού, πιστώς περιπτυξώμεθα, εν ώ Χριστός σταυρούμενος, ύδωρ ημίν επήγασεν, ως ευεργέτης, αφέσεως.

Σταυρού τώ ιστίω πτερωθέντες, τόν πλούτον σωτήριον ιδού, νηστείας εκμεσάσαντες, Μεσσία Ιησού ο Θεός, δι' ού ημάς τού Πάθους σου πρός τόν λιμένα εγκαθόρμισον.

Ετύπου Μωσής σε εν τώ όρει, εθνών εις αναίρεσιν Σταυρέ, ημείς δέ εκτυπούμέν σε, καρδία καθορώντές σε, καί προσκυνούντες τρέπομεν, εχθρούς ασάρκους τή δυνάμει σου.

Σταυροθεοτοκίον

Βουλήσει σου άνθρωπος εγένου, Θεός ών, καί πάντων Ποιητής, καί νύν Σταυρώ κρεμάμενον, σέ καθορώ Υιέ μου Χριστέ, η σέ τεκούσα έλεγε, καί τήν καρδίαν τιτρώσκομαι.

Ωδή γ' Ήχος πλ. β'

Κύριος ών πάντων

Κύριος ών πάντων, καί κτίστης Θεός, μέσον γής επί Σταυρού υψώθης, πρός σεαυτόν ανυψών, τήν πεσούσαν ανθρώπων ουσίαν, κακίστη τού εχθρού συμβουλία, όθεν σε πιστώς δοξάζομεν, τώ πάθει στερεούμενοι.

Καθάραντες αισθήσεις νηστείας φωτί, τού Σταυρού ταίς νοηταίς ακτίσι, πλουσιωτάτως πιστοί αυγασθώμεν, καί τούτον ευλαβώς, προκείμενον σήμερον ορώντες, χείλεσιν αγνοίς καί στόμασι, καί καρδία προσκυνήσωμεν.

Τόπον ού έστησαν οι πόδες Χριστού, προσκυνήσωμεν Σταυρόν τόν θείον, πέτρα Θεού εντολών, στηριχθήναι τούς πόδας αιτούντες, ψυχής ημών καί κατευθυνθήναι, ταύτης διαβήματα οδόν, εις ειρήνης θεία χάριτι.

Θεοτοκίον

Κόρης εξ ανάνδρου Χριστέ προήλθες, προσλαβόμενος εκ ταύτης σάρκα, έννουν καί έμψυχον, καί Σταυρώ σου εχθρόν αφανίσας, φθαρείσαν τών βροτών τήν ουσίαν, πάλιν ανεκαίνισας, διό δοξάζει τήν ευσπλαγχνίαν σου.

Έτερον Τριώδιον Ποίημα Θεοδώρου

Ήχος α' Στερέωσον Κύριε

Κροτήσατε άπαντα ύμνοις τά πέρατα, καθορώντα προσκυνούμενον τό Ξύλον εν ώ Χριστός απεκρεμάσθη, καί διάβολος ετραυματίσθη.

Προτίθεται σήμερον ο ζωηφόρος, χαρά, δεύτε προσκυνήσωμεν σύν φόβω, τόν τού κυρίου τίμιον Σταυρόν, ίνα λάβωμεν άγιον Πνεύμα.

Δόξα...

Τρισάκτινε Ήλιε τρισσοκλεέστατον φώς, Θεέ Πάτερ Υιέ, καί άγιον Πνεύμα, η άναρχος φύσις καί δόξα, τούς υμνούντάς σε ρύσαι κινδύνων.

Καί νύν... Θεοτοκίον

Υμνούσί σε τάξεις Αγγέλων ευλογημένη, Θεοτόκε, πανύμνητε καί Παρθένε, μεθ' ών σε νύν γένος ανθρώπων, ως ανύμφευτον δοξολογούμεν.

Δόξα σοι, ο Θεός ημών, δόξα σοι

Ερχόμενος άψασθαι σού ζωηφόρε Σταυρέ, φρίττω γλώσσαν καί διάνοιαν, προβλέπων, ότι εν σοί κατεκενώθη, τού Κυρίου μου τό θείον Αίμα.

Ο Ειρμός

Στερέωσον Κύριε τήν Εκκλησίαν σου, ήν εκτήσω τή δυνάμει τού Σταυρού σου, εν αυτώ γάρ τόν εχθρόν εθριάμβευσας, καί εφώτισας τήν οικουμένην.

Κάθισμα Αυτόμελον

Ήχος πλ. β'

Σήμερον τό προφητικόν πεπλήρωται λόγιον, ιδού γάρ προσκυνούμεν, εις τόν τόπον, ού έστησαν οι πόδες σου Κύριε, καί ξύλου σωτηρίας γευσάμενοι, τών εξ αμαρτίας παθών, ελευθερίας ετύχομεν, πρεσβείαις τής Θεοτόκου, μόνε φιλάνθρωπε.

Δόξα...

Ο Σταυρός σου Κύριε ηγίασται, εν αυτώ γάρ γίνονται Ιάματα, τοίς ασθενούσιν εν άμαρτίαις, δι' αυτού σοι προσπίπτομεν. Ελέησον ημάς.

Καί νύν...

Μόνον επάγη τό ξύλον Χριστέ τού Σταυρού σου, τά θεμέλια εσαλεύθησαν τού θανάτου Κύριε, όν γάρ κατέπιε πόθω ο Άδης, απέλυσε τρόμω, έδειξας ημίν τό σωτήριόν σου Άγιε, καί δοξολογούμέν σε, Υιέ Θεού, ελέησον ημάς.

Ωδή δ'

Ο καθήμενος εν δόξη

Αινιττόμενος τόν τύπον, τού Σταυρού χείρας έτεινεν, εναλλάξ εγγόνοις, πάλαι Ιακώβ ο αοίδιμος, επευλογών καί σημαίνων τήν σωτήριον, ευλογίαν πάντας, εφ' ημάς διαβαίνουσαν.

Συντηρούμενοι σφραγίδι, τού Σταυρού καί προκείμενον, εν αγαλλιάσει, πνεύματος αυτόν ασπαζόμενοι, πρός τά σωτήρια Πάθη επειχθείημεν, τά ολέθρια, πάθη σαρκός θανατώσαντες.

Τό σωτήριόν σε όπλον, τό αήττητον τρόπαιον, τό χαράς σημείον, θάνατος δι' ού τεθανάτωται, περιπτυσσόμεθα δόξη κλεϊζόμενοι, τού εν σοί προσπαγέντος, Σταυρέ πανσεβάσμιε.

Σταυροθεοτοκίον

Ορατός μοι καθωράθης, ο Αγγέλοις απρόσιτος, Ιησού Υιέ μου, σάρκα εξ εμού δανεισάμενος, καί νύν Ορώσά σε ξύλω καθηλούμενον, εποδύρομαι, η τού Χριστού Μήτηρ έλεγε.

Ωδή ε'

Εξέστη τά σύμπαντα

Νεκρός εχρημάτισας, επί Σταυρού ηλούμενος, πάντων η ζωή καί σωτηρία. Τούτον ούν δίδου, κεκαθαρμένη ψυχή, Σώτερ περιπτύξασθαι, καί σού, Πάθη τά σωτήρια, κατιδείν αγαλλόμενοι.

Παρίστανται τάξεις σοι, τών Ασωμάτων τρέμουσαι, Ξύλον ζωοδώρητον, εν σοί γάρ, τίμιον Αίμα Χριστός εξέχεε, λύθρον αναστέλλων εναγές, δαίμοσι φερόμενον, επ' ολέθρω τού πλάσματος.

Ρομφαία πληγέντα με, τού δυσμενούς ιάτρευσον, Αίματί σου Λόγε καί τή λόγχη, αμαρτιών μου τάχος διάρρηξον, Σώτερ τό χειρόγραφον βοώ, βίβλω καταγράφων με, σωζομένων ως εύσπλαγχνος.

Σταυροθεοτοκίον

Ο βότρυς ο πέπειρος, πώς επί ξύλου κρέμασαι; Ήλιε τής δόξης πώς επήρθης, φέγγος ηλίου, σκοτίζων πάθει σου. Σώτερ η τεκούσά σε, Αμνάς, πάλαι ανεβόα σοι, μητρικώς αλαλάζουσα.

Ωδή ς'

Εβόησε, προτυπών

Συνέσεισας, τό τού Άδου πηγνύμενος οίκημα, τοίς πιστοίς δέ, αδειάσειστον έρεισμα γέγονας, καί βεβαία σκέπη, τού Κυρίου Σταυρέ πανσεβάσμιε.

Κατάκαρποι, αρεταίς γεγονότες τρυγήσωμεν, θείου Ξύλου, ζωηφόρους καρπούς, ούς εβλάστησεν, απλωθείς εν τούτω, Ιησούς η κατάκαρπος άμπελος.

Υμνούμέν σου, Ιησού τήν πολλήν αγαθότητα, προσκυνούντες, τόν Σταυρόν σου τήν λόγχην, τόν κάλαμον, δι' αυτών γάρ είλες, τό τής έχθρας Οικτίρμον μεσότοιχον.

Σταυροθεοτοκίον

Ναμάτων σε, ποταμόν ζωηρρήτων εκύησεν, η Παρθένος, ως πηγή τής ημών αναπλάσεως, τόν Σταυρώ ταθέντα, καί κρουνούς σωτηρίας πηγάσαντα.

Ο Ειρμός

Εβόησε, προτυπών τήν ταφήν τήν τριήμερον, ο Προφήτης, Ιωνάς εν τώ κήτει δεόμενος. Εκ φθοράς με ρύσαι, Ιησού Βασιλεύ τών δυνάμεων.

Κοντάκιον

Αυτόμελον Ήχος βαρύς

Ουκέτι φλογίνη ρομφαία φυλάττει τήν πύλην τής Εδέμ, αυτή γάρ επήλθε παράδοξος σβέσις τό ξύλον τού Σταυρού, θανάτου τό κέντρον, καί Αδου τό νίκος ελήλαται, επέστης δέ Σωτήρ μου βοών τοίς εν Άδη, Εισάγεσθε πάλιν εις τόν Παράδεισον.

Ο Οίκος

Τρείς σταυρούς επήξατο εν Γολγοθά ο Πιλάτος, δύω τοίς ληστεύσασι, καί ένα τού Ζωοδότου, όν είδεν ο Άδης, καί είπε τοίς κάτω, Ω λειτουργοί μου καί δυνάμεις μου τίς ο εμπήξας ήλον τή καρδία μου, ξυλίνη με λόγχη εκέντησεν άφνω καί διαρρήσομαι, τά ένδον μου πονώ, τήν κοιλίαν μου αλγώ, τά αισθητήριά μου, μαιμάσσει τό πνεύμά μου, καί αναγκάζομαι εξερεύξασθαι τόν Αδάμ καί τούς εξ Αδάμ, ξύλω δοθέντας μοι, ξύλον γάρ τούτους εισάγει πάλιν εις τόν Παράδεισον.

Ωδή ζ'

Ουκ ελάτρευσαν

Η αξίνη, Ελισσαίος ήν ανείλετο, εξ Ιορδάνου Χριστέ, Σταυρόν εδήλου, δι' ού, βυθού ματαιότητος, έθνη ανείλκυσας, αναμέλποντα. Ο τών Πατέρων Κύριος, καί Θεός ευλογητός εί.

Συναγάλλονται, τή γή τά επουράνια, τή προσκυνήσει σου Σταυρέ, καί γάρ διά σού, Αγγέλων ανθρώπων τε, ένωσις γέγονε, Παντοδύναμε, αναβοώντων Κύριε, ο Θεός ευλογητός εί.

Ως κυπάρισσον, συμπάθειαν ως κέδρον τε, πίστιν ηδύπνοον, ως πεύκην αληθινήν, αγάπην προσφέροντες, τόν τού Κυρίου Σταυρόν, προσκυνήσωμεν, τόν εν αυτώ δοξάζοντες Λυτρωτήν προσηλωθέντα.

Σταυροθεοτοκίον

Μή σαλεύσας, τά ουράνια εν μήτρα σου, Θεός εσκήνωσε, πόλις Θεού εκλεκτή. Σταυρώ δέ κρεμάμενος, Κτίσιν εσάλευσεν, όν ικέτευε, εν ασαλεύτω πέτρα με, τή αυτού συντηρηθήναι.

Ωδή η'

Παίδας ευαγείς εν τή καμίνω

Εξέτεινας χείρας επί ξύλου, χειρός ακρατούς λύων αμάρτημα, λόγχη εκεντήθης δέ, ταύτη τόν πολέμιον, κατατιτρώσκων Κύριε, χολής εγεύσω τε, ενήδονον κακίαν εξαίρων, όξος επο τίσθης, η πάντων ευφροσύνη.

Νοϊ καθαρώ καί συνειδότι, λαμπρώς προσελθόντες προσκυνήσωμεν, πρόκειται τό τίμιον, Ξύλον καί σεβάσμιον, δι' ού Χριστός τόν άτιμον, υπέστη θάνατον, τιμήν υπερτιθείς ανωτάτην, τοίς τή παραβάσει, δεινώς ατιμασθείσι.

Ξύλω αμαρτίας ενεκρώθην, καί γεύσει τή ενηδόνω τεθανάτωμαι, ζώωσόν με Κύριε, έγειρόν με κείμενον, προσκυνητήν ανάδειξον, τών Παθημάτων σου, καί μέτοχον Εγέρσεως θείας, καί συγκληρονόμον, τών σέ ηγαπηκότων.

Σταυροθεοτοκίον

Υψούμενον βλέπω σε καί κάλλος, τώ πάσχειν ουκ είδος περικείμενον, όν περ σωματούμενον, έγνων ωραιότατον, υπέρ υιούς ανθρώπων σε, μονογενές Υιέ, η Πάναγνος εβόα Παρθένος, δείξόν σου τήν δόξαν, η πάντων σωτηρία.

Τά Τριώδια

Ειρμός άλλος Νόμων πατρώ ων

Μέσης ημέρας σταυρουμένου σου, μέσον τής γής βουλήσει Κόσμου τά πέρατα, μέσον φάρυγγος τού δράκοντος, εξέσπασας Οικτίρμον, διό εν μέση, θείων εβδομάδι Νηστειών, προσκυνούντες δοξάζομεν τόν τίμιον Σταυρόν σου, τόν Κύριον υμνείτε, βοώντες, καί υπερυψούτε εις πάντας τούς αιώνας.

Χαράς σημείον όπλον άρρηκτον, τής Εκκλησίας τείχος, Μαρτύρων καύχημα, Αποστόλων εγκαλλώπισμα, Αρχιερέων σθένος, ενδυναμώσας τήν εξασθενούσάν μου ψυχήν, προσκυνείν σε αξίωσον, καί μέλπειν σοι βοώντα. Τόν Κύριον υμνείτε τά έργα, καί υπερυψούτε εις πάντας τούς αιώνας.

Θρηνώ καί κλαίω καί οδύρομαι, όταν, εις νούν μου λάβω τό δικαστήριον, τό αδέκαστον Μακρόθυμε, κατάκριτος υπάρχων, διό μου φείσαι, καί τόν επικείμενον κλοιόν, τής ψυχής μου ελάφρυνον, ίνα χαίρων κραυγάζω. Τόν Κύριον υμνείτε τά έργα, καί υπερυψούτε εις πάντας τούς αιώνας.

Σταυροθεοτοκίον

Ετύπου βάτος τό μυστήριον, τού υπέρ νούν σου τόκου, Κόρη πανάμωμε, ως εκείνου γάρ διέμεινας, αφλέκτως πύρ τεκούσα, Χριστόν Σωτήρα, τόν ανυψωθέντα εν Σταυρώ, όν δυσώπει ρυσθήναί με, πυρός τού αιωνίου, Τόν Κύριον υμνείτε βοώντα, καί υπερυψούτε εις πάντας τούς αιώνας.

Ειρμός άλλος

Αύτη ή κλητή

Δεύτε τόν Σταυρόν προτεθέντα Κυρίου, νηστεία καθαρθέντες, περιπτυξώμεθα πόθω, θησαυρός γάρ ημίν αγιάσματος εστί, καί δυνάμεως, δι' ού ανυμνούμεν, Χριστόν εις τούς αιώνας.

Ούτος ο Σταυρός τριμερής καί μέγας, μικροφανής τυγχάνων, ουρανομήκης υπάρχει, τή δυνάμει αυτού, τούς ανθρώπους πρός Θεόν, αναφέρει αεί, δι' ού ευλογούμεν, Χριστόν εις τούς αιώνας.

Ευλογούμεν Πατέρα, Υιόν, καί άγιον Πνεύμα

Μίαν εν τρισί χαρακτήρσιν ουσίαν, δοξάζων ου συγχέω, μονοπροσώπως τά τρία, ουδέ τέμνω μορφήν, τόν Πατέρα, καί Υιόν σύν τώ Πνεύματι, είς γάρ επί πάντων, Θεός ο εν Τριάδι.

Καί νύν... Θεοτοκίον

Μόνη εν μητράσιν εδείχθης παρθένος, Θεόνυμφε Μαρία, άνευ ανδρός τετοκυία, τόν Σωτήρα Χριστόν, τής αγνείας τήν σφραγίδα φυλάξασα. Σέ μακαριούμεν, πιστοί εις τούς αιώνας.

Δόξα σοι, ο Θεός ημών, δόξα σοι

Τούτο τό πανάγιον Ξύλον τιμάσθω, ο Προφήτης πάλαι, βληθήναι ανακραυγάζει, εις τόν άρτον Χριστού, υπό Ισραηλιτών, τών σταυρούντων αυτόν, όν υπερυψούμεν, εις πάντας τούς αιώνας.

Ο Ειρμός

Χείρας εν λάκκω βληθείς τών λεόντων, ποτέ ο μέγας εν Προφήταις, σταυροειδώς εκπετάσας, Δανιήλ αβλαβής, εκ τής τού πάντων καταβρώσεως σέσωσται, ευλογών τον των, Θεόν εις τούς αιώνας.

Ωδή θ'

Άπας γηγενής

Λόγχη σου Πλευράν, ενύγης αφέσεως, αναστομών μοι πηγάς, ξύλω προσηλώθης δέ, τήν διά ξύλου Ιστών κατάκρισιν, μέσον τής γής Φιλάνθρωπε, όπερ ημείς μεσασμώ, τής Νηστείας, νύν περιπτυσσόμεθα, ανυμνούντες τήν σήν αγαθότητα.

Όρη γλυκασμόν, βουνοί αγαλλίασιν, πόθω σταλάξατε, ξύλα τού πεδίου δέ, Λιβάνου κέδροι περιχορεύσατε, τή προσκυνήσει σήμερον, τού ζωηφόρου Σταυρού, οι Προφήται, Μάρτυρες, Απόστολοι, καί Δικαίων σκιρτήσατε πνεύματα.

Νεύσον εις λαόν, καί κλήρόν σου Κύριε, φόβω υμνούντάς σε, θάνατον εκούσιον, δι' ού υπέστης, μή νικησάτω σου, τήν ευσπλαγχνίαν άμετρος, πληθύς κακών ημών, αλλά σώσον, πάντας υπεράγαθε, τώ Σταυρώ σου ημάς ως φιλάνθρωπος.

Σταυροθεοτοκίον

Νεύματι τώ σώ, κλονείς τόν ορώμενον, Κόσμον σταυρούμενος, μένεις δέ κρεμάμενος, η Θεοτόκος κλαίουσα έλεγε, τά εμπαθή νοήματα, τού Πρωτοπλάστου Χριστέ, εξηλώσαι, θέλων καί ιάσασθαι, τήν αυτού συντριβήν αγαθότητα.

Τά Τριώδια

Ειρμός άλλος

Απορεί πάσα γλώσσα

Ο Ελισσαίος, πάλαι ποταμού τήν αξίνην, ανέλκων ξύλω, σέ τό ζωοδώρητον, ετύπου Σταυρέ ξύλον, δι' ού εκ βυθού ανείλκυσε Χριστός τά έθνη, ειδωλικής μανίας, εν σοί προσηλωθείς, όθεν σε προσκυνούντες, τό κράτος αυτού δοξάζομεν.

Ηλίου σέλας, Σώτερ μετεβλήθη εις σκότος, τή σή σταυρώσει, φέγγος τε σελήνης απεσβέσθη, καί στοιχεία τρόμω ηλλοιώθη άπαντα, διό βοώ σοι. Αλλοιωθέντα σκότει παθών μου λογισμούς, Λόγε σή δεξιά αλλοιώσας, φώτισον σώσόν με.

Τώ μώλωπί σου, ίασαι ψυχής μου τά πάθη, Πλευράς σου τρώσει παύσον, επωδύνους τε, τάς τρώσεις τών δαιμόνων, ήλοις σου Χριστέ εξήλωσας, τάς ενηδόνους, καί εμπαθείς ο ρέξεις, διδούς μοι απαθώς Πάθη σου, τά σεπτά προσκυνήσαι, καί τήν Ανάστασιν.

Σταυροθεοτοκίον

Ωραίον κάλλει, τέτοκεν ωραία σε Κόρη, όν καθορώσα, κάλλος εν τώ πάσχειν, ουδέ είδος κεκτημένον Σώτερ, θρηνωδούσα έλεγεν. Εκπλήττομαί σου, τήν υπέρ νούν Υιέ μου ταπεινωσιν, δι' ής σώζεις, ταπεινωθείσαν τήν φύσιν, τής ανθρωπότητος.

Άλλος Φωτίζου φωτίζου

Προέρχου φαιδρύνου, πάς ο λαός ο τού Θεού, καί τό ξύλον προβλέπων, τού. Σταυρού λάβε χαράν, προκείμενον, άσπασαι φόβω, και τόν εν αυτώ, Κύριον τής δόξης, αναρτηθέντα δοξάζων αεί.

Τό όπλον τό θείον, σύ τής ζώής μου ο Σταυρός, επί σέ ο Δεσπότης, ανελθών με έσωσεν, έβλυσεν αίμα, καί ύδωρ νυγείς, εκ τής Πλευράς, ού μεταλαμβάνων, αγαλλιώμαι δοξάζων αυτόν.

Δόξα...

Τριάδα προσώποις, Μονάδα φύσει προσκυνώ, σέ θεότης αγία, τόν Πατέρα καί τόν Υιόν, σύν τώ αγίω τε Πνεύματι, μίαν αρχήν, μίαν βασιλείαν, τήν τών απάντων δεσπόζουσαν.

Καί νύν... Θεοτοκίον

Το όρος τό μέγα, εν ώ κατώκησε Χριστός, σύ υπάρχεις Παρθένε, ως Δαυϊδ ο θείος βοά, δι ής ημείς ανυψώθημεν, πρός ουρανόν, υιοθετηθέντες, τώ Πνεύματι παμμακάριστε.

Δόξα σοι, ο Θεός ημών, δόξα σοι

Τό σκήπτρον τό θείον, τού Βασιλέως ο Σταυρός, τού στρατού η ανδρεία, εν τή πεποιθήσει σου, τούς πολεμίους εκτρέπομεν, νίκας αεί τοίς σέ προσκυνούσι, κατά βαρβάρων παράσχου ημίν.

Ο Ειρμός

Μήτερ Παρθένε, καί Θεοτόκε αψευδής, η τεκούσα ασπόρως, Χριστόν τόν Θεόν ημών, τόν εν Σταυρώ υψωθέντα σαρκί, σέ πιστοί, άπαντες αξίως, σύν τούτω νύν μεγαλύνομεν.

Εξαποστειλάριον

Εν πνεύματι τώ ιερώ

Μεσότητι τών Νηστειών, τό πανσέβαστον Ξύλον, τούς πάντας εις προσκύνησιν, προσκαλείται τούς όσοι, τά εαυτών παθήματα, τοίς τού Χριστού παθήμασιν, αξίως συναφικνούσι. Δεύτε πάντες οι πιστοί, προσκυνήσωμεν τό Ξύλον, τού φρικτού μυστηρίου.

Σταυροθεοτοκίον

Η άνυμφος καί πάναγνος, τού Θεού Λόγου Μήτηρ, εβόα ολολύζουσα, εν κλαυθμώ θρηνωδούσα. Τοιαύτά μοι ο Γαβριήλ, τής χαράς εκόμιζε, τά ευαγγέλια Τέκνον, άπιθι τού πληρώσαι, τήν απόρρητον βουλήν, καί θείαν οικονομίαν.

Απόστιχα τών Αίνων

Ιδιόμελον Ήχος πλ. δ'

Τής Νηστείας τήν οδόν μεσάσαντες, τήν άγουσαν επί τόν Σταυρόν σου τόν τίμιον, τήν σήν ημέραν ιδείν, ήν είδεν Αβραάμ καί εχάρη, ως εκ τάφου τού βουνού, ζώντα λαβών τόν Ισαάκ, ευδόκησον καί ημάς, πίστει ρυσθέντας τού εχθρού, καί Δείπνου μετασχείν τού μυστικού, εν ειρήνη κράζοντας, ο φωτισμός καί ο Σωτήρ ημών, δόξα σοι.

Μαρτυρικόν

Μάρτυρες Χριστού οι αήττητοι, οι νικήσαντες τήν πλάνην, τή δυνάμει τού Σταυρού, απελάβετε τήν χάριν τής αιωνίου ζωής. Τυράννων απειλάς ουκ επτοήθητε, βασάνοις αικιζόμενοι ευφραίνεσθε, καί νύν τά αίματα υμών, γέγονεν ιάματα ταίς ψυχαίς ημών, πρεσβεύσατε τού σωθήναι τάς ψυχάς ημών.

Δόξα... Καί νύν...

Ιδιόμελον Ήχος πλ. δ'

Μεσάσαντες τό πέλαγος τής εγκρατείας, λιμένα εκδεχόμεθα τής σωτηρίας, τόν καιρόν τού Πάθους σου, τού εκουσίου Κύριε, αλλ' ως εύσπλαγχνος καί οικτίρμων, καί τήν ημέραν τής ενδόξου Αναστάσεώς σου, εν ειρήνη αξίωσον ημάς, θεάσασθαι φιλάνθρωπε.

ΕΙΣ ΤΗΝ ΤΡΙΘΕΚΤΗΝ

Τροπάριον τής Προφητείας

Ήχος πλ. β'

Τόν Σταυρόν σου προσκυνούμεν Δέσποτα, καί τήν αγίαν σου Ανάστασιν δοξάζομεν.

Δόξα... Καί νύν... Τό αυτό

Προκείμενον Ήχος πλ. β' Ψαλμός ξθ'

Αγαλλιάσθωσαν καί ευφρανθήτωσαν επί σοί πάντες οι ζητούντές σε, ο Θεός.

Στίχ. Ο Θεός, εις τήν βοήθειάν μου πρόσχες.

Προφητείας Ησαϊου τό Ανάγνωσμα

(Κεφ. ΚΣΤ', 21 καί ΚΖ', 1-9)

Ιδού Κύριος από τού αγίου επάγει τήν οργήν επί τούς κατοικούντας επί τής γής, καί ανακαλύψει η γή τό αίμα αυτής, καί ου κατακαλύψει τούς ανηρημένους. Εν τή ημέρα εκείνη, επάξει ο Θεός τήν μάχαιραν αυτού τήν αγίαν καί τήν μεγάλην καί τήν ισχυράν επί τόν δράκοντα τόν όφιν φεύγοντα, επί τόν δράκοντα όφιν σκολιόν καί αναλεί τόν δράκοντα τόν εν τή θαλάσση. Τή ημέρα εκείνη αμπελών καλός, επιθύμημα εξάρχει κατ' αυτής. Εγώ πόλις οχυρά, πόλις πολιορκουμένη, μάτην ποτιώ αυτήν, αλώσεται γάρ νυκτός, ημέρας δέ πεσείται τείχος αυτής, ουκ έστιν, ή ουκ επελάβετο αυτής. Τίς με θήσει φυλάσσειν καλάμην εν αγρώ; διά τήν πολεμίαν ταύτην ηθέτηκα αυτήν. Τοίνυν διά τούτο εποίησε Κύριος πάντα όσα συνέταξε, κατακέκαυμαι, βοήσονται οι κατοικούντες εν αυτή, ποιήσωμεν ειρήνην αυτώ, ποιήσωμεν ειρήνην οι ερχόμενοι, τέκνα Ιακώβ, βλαστήσει καί εξανθήσει Ισραήλ, καί εμπλησθήσεται η Οικουμένη τού καρπού αυτού. Μή ως αυτός επάταξε, καί αυτός ούτω πληγήσεται; καί ως αυτός ανείλεν, ούτως αναιρεθήσεται; Μαχόμενος καί ονειδίζων εξαποστελεί αυτούς, ου σύ ήσθα ο μελετών τώ πνεύματι τώ σκληρώ, ανελείν αυτούς πνεύματι θυμού. Διά τούτο αφαιρεθήσεται η ανομία Ιακώβ, καί τούτό εστιν η ευλογία αυτού, όταν αφέλωμαι αυτού τήν αμαρτίαν, όταν θώσι πάντας τούς λίθους τών βωμών κατακεκομμένους, ως κονίαν λεπτήν, καί ου μή μείνη τά δένδρα αυτών, καί τά είδωλα αυτών εκκεκομμένα, ώσπερ δρυμός μακράν.

Προκείμενον Ήχος πλ. β' Ψαλμός ο'

Επί σοί, Κύριε, ήλπισα, μή καταισχυνθείην εις τόν αιώνα.

Στίχ. Εν τή δικαιοσύνη σου ρύσαί με, καί εξελού με.