Menaion December 31

ΤΗ ΛΑ' ΤΟΥ ΑΥΤΟΥ ΜΗΝΟΣ

Μνήμη τής Οσίας Μητρός ημών Μελάνης τής Ρωμαίας.

ΕΙΣ ΤΟΝ ΕΣΠΕΡΙΝΟΝ

Εις τό, Κύριε εκέκραξα, ιστώμεν Στίχους ς' καί ψάλλομεν Στιχηρά Ιδιόμελα.

Ήχος β' Γερμανού

Δεύτε αγαλλιασώμεθα τώ Κυρίω, τό παρόν μυστήριον εκδιηγούμενοι, τό μεσότοιχον τού φραγμού διαλέλυται, η φλογίνη ρομφαία τά νώτα δίδωσι, καί τά Χερουβίμ παραχωρεί τού ξύλου τής ζωής, καγώ τού παραδείσου τής τρυφής μεταλαμβάνω, ού προεξεβλήθην διά τής παρακοής, Η γάρ απαράλλακτος είκων τού Πατρός, ο χαρακτήρ τής αϊδιότητος αυτού, μορφήν δούλου λαμβάνει, εξ απειρογάμου Μητρός προελθών, ου τροπήν υπομείνας, ο γάρ ήν διέμεινε, Θεός ών αληθινός, καί ο ουκ ήν προσέλαβεν, άνθρωπος γενόμενος διά φιλανθρωπίαν, αυτώ βοήσωμεν, ο τεχθείς εκ Παρθένου Θεός, ελέησον ημάς. (Δίς)

Ανατολίου, ο αυτός

Τού Κυρίου Ιησού γεννηθέντος εκ τής αγίας Παρθένου, πεφώτισται τά σύμπαντα, Ποιμένων γάρ αγραυλούντων, καί Μάγων προσκυνούντων, Αγγέλων ανυμνούντων, Ηρώδης εταράττετο, ότι Θεός έν σαρκί εφάνη, Σωτήρ τών ψυχών ημών. (Δίς)

Ο αυτός

Η Βασιλεία σου, Χριστέ ο Θεός, βασιλεία πάντων τών αιώνων, καί η Δεσποτεία σου, εν πάση γενεά καί γενεά, ο σαρκωθείς εκ Πνεύματος Αγίου, καί εκ τής αειπαρθένου Μαρίας ενανθρωπήσας, φώς ημίν έλαμψας, Χριστέ ο Θεός, τή σή παρουσία, φώς εκ φωτός, τού Πατρός τό απαύγασμα, πάσαν κτίσιν εφαίδρυνας, Πάσα πνοή αινεί σε, τόν χαρακτήρα τής δόξης τού Πατρός, Ο ών καί προών, καί εκλάμψας εκ Παρθένου Θεός, ελέησον ημάς.

Ο αυτός

Τί σοι προσενέγκωμεν Χριστέ, ότι ώφθης επί γής ως άνθρωπος δι' ημάς; έκαστον γάρ τών υπό σού γενομένων κτισμάτων, τήν ευχαριστίαν σοι προσάγει, οι Άγγελοι τόν ύμνον, οι ουρανοί τόν Αστέρα, οι Μάγοι τά δώρα, οι Ποιμένες τό θαύμα, η γή τό σπήλαιον, η έρημος τήν φάτνην, ημείς δέ Μητέρα Παρθένον, ο πρό αιώνων Θεός ελέησον ημάς.

Δόξα... Καί νύν...

Ήχος ο αυτός Κασίας

Αυγούστου μοναρχήσαντος επί τής γής, η πολυαρχία τών ανθρώπων επαύσατο, καί σού ενανθρωπήσαντος εκ τής Αγνής, η πολυθεϊα τών ειδώλων κατήργηται, Υπό μίαν βασιλείαν εγκόσμιον, αι πόλεις γεγένηνται, καί εις μίαν Δεσποτείαν θεότητος, τά Έθνη επίστευσαν, Απεγράφησαν οι λαοί, τώ δόγματι τού Καίσαρος, επεγράφημεν οι πιστοί, ονόματι θεότητος, σού τού ενανθρωπήσαντος Θεού ημών, Μέγα σου τό έλεος, δόξα σοι.

Εις τόν Στίχον, Στιχηρά Ιδιόμελα

Ήχος β' Γερμανού

Μέγα καί παράδοξον θαύμα, τετέλεσται σή μερον! Παρθένος τίκτει καί μήτρα ου φθείρεται, ο Λόγος σαρκούται, καί τού Πατρός ου κεχώρισται, Άγγελοι μετά Ποιμένων δοξάζουσι, καί ημείς σύν αυτοίς εκβοώμεν, Δόξα εν υψίστοις Θεώ, καί επί γής ειρήνη,

Στίχ. Είπεν ο Κύριος τώ Κυρίω μου, Κάθου εκ δεξιών μου, έως άν θώ τούς εχθρούς σου υποπόδιον τών ποδών σου.

Ήχος γ' τού αυτού

Σήμερον τίκτει η Παρθένος, τόν Ποιητήν τού παντός, Εδέμ προσφέρει σπήλαιον, καί αστήρ μηνύει Χριστόν, τόν Ήλιον τοίς εν σκότει, Μετά δώρων Μάγοι προσεκύνησαν, πίστει φωτιζόμενοι, καί Ποιμένες είδον τό θαύμα, Αγγέλων ανυμνούντων, καί λεγόντων, Δόξα εν υψίστοις Θεώ.

Στίχ. Εκ γαστρός πρό Εωσφόρου εγέννησά σε, ώμοσε Κύριος, καί ου μεταμεληθήσεται. Σύ Ιερεύς εις τόν αιώνα, κατά τήν τάξιν Μελχισεδέκ.

Ο αυτός, Ανατολίου

Τού Κυρίου Ιησού γεννηθέντος, εν Βηθλεέμ τής Ιουδαίας, έξ Ανατολών ελθόντες Μάγοι, προσεκύνησαν Θεόν ενανθρωπήσαντα, καί τούς θησαυρούς αυτών προθύμως ανοίξαντες, δώρα τίμια προσέφερον, δόκιμον χρυσόν, ώς Βασιλεί τών αιώνων, καί λίβανον, ώς Θεώ τών όλων, ως τριημέρω δέ νεκρώ, σμύρναν τώ Αθανάτω, Πάντα τά έθνη, δεύτε προσκυνήσωμεν, τώ τεχθέντι σώσαι τάς ψυχάς ήμών.

Δόξα... Ήχος δ'

Ιωάννου Μοναχού

Ευφράνθητι Ιερουσαλήμ, καί πανηγυρίσατε πάντες, οι αγαπώντες Σιών, Σήμερον ο χρόνιος ελύθη δεσμός, τής καταδίκης τού, Αδάμ, ο Παράδεισος ημίν ηνεώχθη, ο όφις κατηργήθη, ήν γάρ ηπάτησε πρώην, νύν εθεάσατο, τού Δημιουργού γενομένην Μητέρα, Ώ βάθος πλούτου, καί σοφίας, καί γνώσεως Θεού, η προξενήσασα τόν θάνατον πάση σαρκί, τής αμαρτίας τό όργανον, σωτηρίας απαρχή εγένετο τώ κόσμω παντί, διά τής Θεοτόκου, βρέφος γάρ τίκτεται εξ αυτής, ο παντέλειος Θεός, καί διά τού τόκου, Παρθενίαν σφραγίζει, σειράς αμαρτημάτων, λύων διά σπαργάνων, καί διά νηπιότητος, τής Εύας θεραπεύει, τάς εν λύπαις ωδίνας, Χορευέτω τοίνυν πάσα η κτίσις καί σκιρτάτω, ανακαλέσαι γάρ αυτήν, παραγέγονε Χριστός, καί σώσαι τάς ψυχάς ημών.

Καί νύν... Ήχος ο αυτός

Ανατολίου

Σπηλαίω παρώκησας, Χριστέ ο Θεός, φάτνη υπεδέξατο, Ποιμένες δέ καί Μάγοι προσεκύνησαν. Τότε δή τών Προφητών επληρούτο τό κήρυγμα, καί Αγγέλων αι Δυνάμεις εθαύμαζον, βοώσαι καί λέγουσαι, Δόξα τή συγκαταβάσει σου, μόνε φιλάνθρωπε.

Απολυτίκιον Ήχος δ' εκ γ'

Η γέννησίς σου Χριστέ ο Θεός ημών, ανέτειλε τώ κόσμω, τό φώς τό τής γνώσεως, εν αυτή γάρ οι τοίς άστροις λατρεύοντες, υπό αστέρος εδιδάσκοντο, σέ προσκυνείν, τόν Ήλιον τής δικαιοσύνης, καί σέ γινώσκειν εξ ύψους ανατολήν, Κύριε δόξα σοι.

Τό αυτό καί εις τό, Θεός Κύριος

Καί Απόλυσις

ΕΙΣ ΤΟΝ ΟΡΘΡΟΝ

Μετά τήν α' Στιχολογίαν

Κάθισμα Ήχος δ'

Κατεπλάγη Ιωσήφ

Δεύτε ίδωμεν πιστοί, πού εγεννήθη ο Χριστός, ακολουθήσωμεν λοιπόν ένθα οδεύει ο αστήρ, μετά τών Μάγων Ανατολής τών Βασιλέων. Άγγελοι υμνούσιν, ακαταπαύστως εκεί. Ποιμένες αγραυλούσιν, ωδήν επάξιον, Δόξα εν υψίστοις λέγοντες, τώ σήμερον εν Σπηλαίω τεχθέντι, εκ τής Παρθένου, καί Θεοτόκου, εν Βηθλεέμ τής Ιουδαίας. (Δίς)

Μετά τήν β' Στιχολογίαν

Κάθισμα όμοιον

Τί θαυμάζεις Μαριάμ; τί εκθαμβείσαι τώ εν σοί; Ότι άχρονον Υιόν, χρόνω εγέννησα φησί, τού τικτομένου τήν σύλληψιν μή διδαχθείσα. Άνανδρος ειμί, καί πώς τέξω Υιόν, άσπορον γονήν τίς εώρακεν, όπου Θεός δε βούλεται, νικάται φύσεως τάξις, ώς γέγραπται. Χριστός ετέχθη, εκ τής Παρθένου, εν Βηθλεέμ τής Ιουδαίας. (Δίς)

Μετά δέ τόν Πολυέλεον, Κάθισμα, όμοιον, ο αχώρητος παντί, πώς εχωρήθη εν γαστρί; ο εν κόλποις τού Πατρός, πώς εν αγκάλαις τής Μητρός, πάντως ως οίδεν ως ηθέλησε καί ως, ηυδόκησεν, άσαρκος γάρ ών, εσαρκώθη εκών, καί γέγονεν ο Ών ο ουκ ήν δι' ημάς, καί μή εκστάς τής φύσεως, μετέσχε τού ημετέρου φυράματος. Διπλούς ετέχθη, Χριστός τόν άνω, κόσμον θέλων αναπληρώσαι. (Δίς)

Ο Ν'

Καί οι Κανόνες. Ο Παρών τού κυρίου Κοσμά, φέρων ακροστιχίδα τήνδε.

Χριστός βροτωθείς ήν όπερ Θεός μένη.

Ωδή α' Ήχος α'

Ο Ειρμός

«Χριστός γεννάται, δοξάσατε. Χριστός εξ ουρανών απαντήσατε. Χριστός επί γής, υψώθητε, Άσατε τώ Κυρίω πάσα η γή, καί εν ευφροσύνη, ανυμνήσατε λαοί, ότι δεδόξασται».

Ρεύσαντα εκ παραβάσεως, Θεού τόν κατ' εικόνα γενόμενον, όλον τής φθοράς υπάρξαντα, κρείττονος επταικότα θείας ζωής, αύθις αναπλάττει, ο σοφός Δημιουργός, ότι δεδόξασται.

Ιδών ο Κτίστης ολλύμενον, τόν άνθρωπον χερσίν, όν εποίησε, κλίνας ουρανούς κατέρχεται, τούτον δέ εκ Παρθένου θείας Αγνής, όλον ουσιούται, αληθεία σαρκωθείς, ότι δεδόξασται.

Σοφία λόγος καί δύναμις, Υιός ών τού Πατρός, καί απαύγασμα, Χριστός ο Θεός, δυνάμεις λαθών, όσας υπερκοσμίους, όσας εν γή, καί ενανθρωπήσας, ανεκτήσατο ημάς, ότι δεδόξασται.

Έτερος Κανών Ιαμβικός, Ιωάννου Μοναχού, φέρων ακροστιχίδα τήνδε διά στίχων Ηρωελεγείων

· Ευεπίης μελέεσσιν εφύμνια ταύτα λιγαίνει

· Υία Θεού μερόπων ένεκα τικτόμενον

· Εν χθονί, καί λύοντα πολύστονα πή ματά κόσμου.

· Αλλ' Άνα. ρητήρας ρύεο τών δε πόνων.

Ωδή α' Ήχος ο αυτός

Ο Ειρμός

· «Έσωσε λαόν, θαυματουργών Δεσπότης, »

· Υγρόν θαλάσσης κύμα χερσώσας πάλαι. »

· Εκών δέ τεχθείς εκ Κόρης, τρίβον βατήν, »

· Πόλου τίθησιν ημίν, όν κατ ουσίαν, »

· Ισόν τε Πατρί, καί βροτοίς δοξάζομεν».

· Ήνεγκε γαστήρ ηγιασμένη Λόγον,

· Σαφώς αφλέκτω ζωγραφουμένη βάτω,

· Μιγέντα μορφή, τή βροτησία Θεόν,

· Εύας τάλαιναν, νηδύν αράς τής πάλαι,

· Λύοντα πικράς, όν βροτοί δοξάζομεν.

· Έδειξεν αστήρ τόν πρό ηλίου Λόγον,

· Ελθόντα παύσαι τήν αμαρτίαν Μάγοις,

· Σαφώς πενιχρόν εις σπέος τόν συμπαθή,

· Σέ σπαργάνοις ελικτόν, όν γεγηθότες,

· Ιδον τόν αυτόν, καί βροτόν καί Κύριον.

Ωδή γ' Ο Ειρμός

«Τώ πρό τών αιώνων, εκ π ατρός γεννηθέντι αρρεύστως Υιώ, καί επ' εσχάτων εκ Παρθένου, σαρκωθέντι ασπόρως, Χριστώ τώ Θεώ βοήσωμεν, ο ανυψώσας τό κέρας ημών, άγιος εί Κύριε».

Ο τής επιπνοίας, μετασχών τής αμείνω Αδάμ χοϊκός, καί πρός φθοράν κατολισθήοας, γυναικεία απάτη, Χριστόν γυναικός βοά εξορών, ο δι' εμέ κατ εμέ γεγονώς, άγιος εί Κύριε.

Σύμμορφος πηλίνης, ευτελούς διαρτίας Χριστέ γεγονώς, καί μετοχή σαρκός τής χείρω, μεταδούς θείας φύτλης, βροτός πεφυκώς, καί μείνας Θεός, καί ανυψώσας τό κέρας ημών, Άγιος εί Κύριε.

Βηθλεέμ ευφραίνου, Ηγεμόνων Ιούδα βασίλεια. τόν Ισραήλ γάρ ο ποιμαίνων, Χερουβίμ ο επ' ώμων, εκ σού προελθών Χριστός εμφανώς, καί ανυψώσας τό κέρας ημών, πάντων εβασίλευσεν.

Ιαμβικός Ο Ειρμός

· «Νεύσον πρός ύμνους οικετών Εύεργετα, »

· Εχθρού ταπεινών τήν επηρμένην οφρύν, »

· Φέρων τε Παντεπόπτα τής αμαρτίας, »

· Υπερθεν ακλόνητον, εστηριγμένους, »

· Μάκαρ, μελωδούς τή βάσει τής πίστεως. »

· Νύμφης πανάγνου τόν πανόλβιον τόκον

· Ιδείν υπέρ νούν ηξιωμένος χορός,

· Άγραυλος εκλονείτο, τώ ξένω τρόπω.

· Τάξιν μελωδούσάν τε τών Ασωμάτων,

· Άνακτα Χριστόν, ασπόρως σαρκούμενον.

· Ύψους ανάσσων ουρανών ευσπλαγχνία,

· Τελεί καθ' ημάς εξ ανυμφεύτου Κόρης,

· Άϋλος ών τό πρόσθεν, αλλ' επ' εσχάτων

· Λόγος παχυνθείς σαρκί, τόν πεπτωκότα,

· Ίνα πρός αυτόν ελκύση πρωτόκτιστον.

Η Υπακοή Ήχος πλ. δ'

Τήν απαρχήν τών Εθνών, ο ουρανός σοι προσεκόμισε, τώ κειμένω νηπίω εν φάτνη, δι αστέρος τούς Μάγους καλέσας, ούς καί κατέπληττεν, ου σκήπτρα καί θρόνοι, αλλ' εσχάτη πτωχεία, τί γάρ, τί δέ ταπεινότερον σπαργάνων, εν ευτελέστερον σπηλαίου, οίς διέλαμψεν ο τής θεότητός σου πλούτος. Κύριε δόξα σοι.

Ιστέον ότι ότε λέγομεν υπακοήν, Κάθισμα ου λέγομεν ως έντισι Τυπικοίς εύρομεν.

Κάθισμα Ήχος πλ. δ'

Τό προσταχθέν μυστικώς

Αγαλλιάσθω ουρανός, γή ευφραινέσθω. ότι ετέχθη επί γής, ο Αμνός τού Θεού, παρέχων τώ κόσμω τήν απολύτρωσιν. Ο Λόγος ο εν τοίς κόλποις ών τού Πατρός, προήλθεν εκ τής Παρθένου άνευ σποράς, όν οι Μάγοι εξίσταντο, ορώντες εν Βηθλεέμ, τικτόμενον ώς νήπιον όν δοξάζει τά σύμπαντα.

Δόξα... Καί νύν... τό αυτό

Ωδή δ' Ο Ειρμός

«Ράβδος εκ τής ρίζης Ιεσσαί, καί άνθος εξ αυτής Χριστέ, εκ τής Παρθένου ανεβλάστησας. εξ όρους ο αινετός κατασκίου δασέος ήλθες σαρκωθείς εξ απειράνδρου, ο άϋλος καί Θεός. Δόξα τή δυνάμει σου Κύριε».

Ον πάλαι προείπεν Ιακώβ, εθνών απεκδοχήν Χριστέ, φυλής Ιούδα εξανέτειλας, καί δύναμιν Δαμασκού, Σαμαρείας σκύλά τε, ήλθες προνομεύσων πλάνην τρέπων, εις πίστιν Θεοτερπή. Δόξα τή δυνάμει σου Κύριε.

Τού Μάντεως πάλαι Βαλαάμ, τών λόγων μυητάς σοφούς, αστεροσκόπους χαράς έπλησας, αστήρ εκ τού Ιακώβ, ανατείλας Δέσποτα, Εθνών απαρχήν εισαγομένους, εδέξω δέ προφανώς, δώρά σοι δεκτά προσκομίζοντας.

Ως πόκω γαστρί Παρθενική, κατέβης υετός Χριστέ, καί ως σταγόνες εν γή στάζουσαι. Αιθίοπες καί θαρσείς, καί Αράβων νήσοί τε, Σαβά Μήδων, πάσης γής κρατούντες, προσέπεσόν σοι Σωτήρ. Δόξα τή δυνάμει σου Κύριε.

Ιαμβικός Ο Ειρμός

· «Γένους βροτείου τήν ανάπλασιν πάλαι, »

· Αδων Προφήτης Αββακούμ, προμηνύει, »

· Ιδείν αφράστως αξιωθείς τόν τύπον. »

· Νέον βρέφος γάρ, εξ όρους τής Παρθένου, »

· Εξήλθε λαών, εις ανάπλασιν Λόγος. »

· Ίσος προήλθες τοίς βροτοίς εκουσίως,

· Ύψιστε, σάρκα προσλαβών εκ Παρθένου,

· Ιόν καθάραι τής δρακοντείας κάρας,

· Άγων άπαντας πρός σέλας ζωηφόρον,

· Θεός πεφυκώς, εκ πυλών ανηλίων.

· Έθνη τά πρόσθεν τή φθορά βεβυσμένα.

· Όλεθρον άρδην δυσμενούς πεφευγότα,

· Υψούτε χείρας, σύν κρότοις εφυμνίοις,

· Μόνον σέβοντα Χριστόν, ως ευεργέτην,

· Εν τοίς καθ ημάς συμπαθώς αφιγμένον.

· Ρίζης φυείσα τού Ιεσσαί Παρθένε,

· Όρους παρήλθες, τών βροτών τής ουσίας,

· Πατρός τεκούσα τόν πρό αιώνων Λόγον.

· Ως ηυδόκησεν αυτός, εσφραγισμένην,

· Νηδύν διελθείν τή κενώσει τή ξένη.

Ωδή ε' Ο Ειρμός

«Θεός ών ειρήνης, Πατήρ οικτιρμών, τής μεγάλης Βουλής σου τόν Άγγελον, ειρήνην παρεχόμενον απέστειλας ημίν, όθεν θεογνωσίας, πρός φώς οδηγηθέντες, εκ νυκτός ορθρίζοντες, δοξολογούμέν σε Φιλάνθρωπε».

Εν δούλοις τώ Καίσαρος δόγματι, απεγράφης πειθήσας, καί δούλους ημάς, εχθρού καί αμαρτίας, ηλευθέρωσας Χριστέ, όλον τό καθ ημάς δέ πτωχεύσας, καί χοϊκόν εξ αυτής ενώσεως, καί κοινωνίας εθεούργησας.

Ιδού η Παρθένος, ως πάλαι φησίν, εν γαστρί συλλαβούσα εκύησε, Θεόν ενανθρωπήσαντα, καί μένει Παρθένος. δι ής καταλλαγέντες Θεώ οι αμαρτωλοί, Θεοτόκον κυρίωςούσαν, εν πίστει ανυμνήσωμεν.

Ιαμβικός Ο Ειρμός

· «Εκ νυκτός έργων, εσκοτισμένης πλάνης »

· Ιλασμόν ημίν Χριστέ τοίς εγρηγόρως, »

· Νύν σοι τελούσιν ύμνον, ως ευεργέτη, »

· Έλθοις πορίζων ευχερή τε τήν τρίβον, »

· Καθ' ήν ανατρέχοντες, εύροιμεν κλέος. »

· Απηνές έχθος, τό πρός αυτόν Δεσπότης,

· Τεμών διαμπάξ, σαρκός εν παρουσία,

· Ίνα κρατούντος ώλεσε ψυχοφθόρου,

· Κόσμον συνάπτων, ταίς αϋλοις ουσίαις,

· Τιθείς προσηνή, τόν Τεκόντα τή κτίσει.

· Ο λαός είδεν, ο πρίν ημαυρωμένος,

· Μεθ' ημέραν φώς, τής άνω φρυκτωρίας.

· Έθνη Θεώ δέ, κλήρον Υιός προσφέρει,

· Νέμων εκείσε τήν απόρρητον χάριν,

· Ου πλείον εξήνθησεν η αμαρτία.

Ωδή ς' Ο Ειρμός

«Σπλάγχνων Ιωνάν, έμβρυον απήμεσεν ενάλιος θήροιον εδέξατο, τή Παρθένω δέ, ενοικήσας ο Λόγος, καί σάρκα λαβών διελήλυθε φυλάξας αδιάφθορον, ής γάρ ουχ υπέστη ρεύσεως, τήν τεκούσαν κατέσχεν απήμαντον».

Ήλθε σαρκωθείς, Χριστός ο Θεός ημών, γαστρός όν Πατήρ, πρό Εωσφόρου γεννά, τάς ηνίας δέ, ο κρατών τών αχράντων Δυνάμεων, εν φάτνη τών αλόγων ανακλίνεται, ράκει σπαργανούται, λύει δέ, πολυπλόκους σειράς παραπτώσεων.

Νέον εξ Αδάμ, παιδίον φυράματος ετέχθη Υιός, καί πιστοίς δέδοται, τού δέ μέλλοντος, ούτός εστιν αιώνος, Πατήρ καί Άρχων, καί καλείται τής μεγάλης Βουλής Άγγελος, ούτος ισχυρός Θεός εστι, καί κρατών εξουσία τής κτίσεως.

Ιαμβικός Ο Ειρμός

· «Ναίων Ιωνάς, εν μυχοίς θαλαττίοις, »

· Ελθείν εδείτο, καί ζάλην απαρκέσαι. »

· Νυγείς εγώ δέ, τώ τυραννούντος βέλει, »

· Χριστέ προσαυδώ, τόν κακών αναιρέτην, »

· θάττον μολείν σε τής εμής ραθυμίας. »

· Ος ήν εν αρχή, πρός Θεόν Θεός Λόγος,

· Νυνί κρατύνει, μή σθένουσαν τήν πάλαι,

· Ιδών φυλάξαι, τήν καθ ημάς ουσίαν,

· Καθείς εαυτόν δευτέρα κοινωνία

· Αύθις προφαίνων, τών παθών ελευθέραν.

· Ίκται δι' ημάς, Αβραάμ εξ οσφύος,

· Λυγρώς πεσόντας, εν σκότει τών πταισμάτων,

· Υιούς εγείραι, τών κάτω νενευκότων,

· Ο φώς κατοικών, καί φάτνην παρ' αξίαν.

· Νύν ευδοκήσας, εις βροτών σωτηρίαν.

Κοντάκιον

Ήχος γ' Αυτόμελον

Ποίημα Ρωμανού τού Μελωδού

Η Παρθένος σήμερον, τόν υπερούσιον τίκτει, καί η γή τό Σπήλαιον, τώ απροσίτω προσάγει. Άγγελοι μετά Ποιμένων δοξολογούσι. Μάγοι δέ μετά αστέρος οδοιπορούσι. δι' ημάς γάρ εγεννήθη, Παιδίον νέον, ο πρό αιώνων Θεός.

Ο Οίκος

Τήν Εδέμ Βηθλεέμ ήνοιξε, δεύτε ίδωμεν, τήν τρυφήν εν κρυφή εύρομεν, δεύτε λάβωμεν, τά τού Παραδείσου ένδον τού Σπηλαίου. Εκεί εφάνη ρίζα απότιστος, βλαστάνουσα άφεσιν, εκεί ευρέθη φρέαρ ανώρυκτον, ού πιείν Δαυϊδ πρίν επεθύμησεν, εκεί Παρθένος τεκούσα βρέφος, τήν δίψαν έπαυσεν ευθύς, τήν τού Αδάμ καί τού Δαυϊδ, διά τούτο πρός τούτο επειχθώμεν, ού ετέχθη, Παιδίον νέον, ο πρό αιώνων Θεός.

Σ υ ν α ξ ά ρ ι ο ν

Τή ΛΑ' τού αυτού μηνός, Μνήμη τής Οσίας Μητρός ημών Μελάνης της Ρωμαίας.

Στίχοι

· Ουχ υλική σε χείρ Μελάνη καί μέλαν,

· Θεός δέ, κάν τέθνηκας, εν ζώσι γράφει.

· Πρώτη εν τριακοστή απήρε βίοιο Μελάνη.

Τή αυτή ημέρα, Μνήμη τού Αγίου Μάρτυρος καί Πρεσβυτέρου Ζωτικού τού Ορφανοτρόφου.

Στίχοι

· Πώλων συρόντων, Ζωτικός σκιρτών τρέχει,

· Ώ βαλβίς η γή, τέρμα δέ δρόμου πόλος.

Τή αυτή ημέρα, ο Άγιος Γελάσιος εν ειρήνη τελειούται.

Στίχοι

· Ο Γελάσιος, άχρι καί τέλους βίου,

· Τόν άξιον γέλωτος ήν γελών βίον.

Τή αυτή ημέρα, αι Άγιαι δέκα Παρθένοι, αι εν Νικομηδεία τούς οφθαλμούς διατρηθείσαι καί τάς πλευράς ξεσθείσαι, τελειούνται.

Στίχοι

· Διπλούν τόν άθλον, τρήσιν είτα καί ξέσιν,

· Χορού γινώσκω διπλοπενταπαρθένου.

Τή αυτή ημέρα, Η αγία Μάρτυς Ολυμπιοδώρα πυρί τελειούται.

Στίχοι

· Αγώνι πρός πύρ τής Ολυμπιοδώρας,

· Ύμνος τό δώρον, ουκ Ολυμπίων πίτυς.

Τή αυτή ημέρα, Ο Άγιος Γάϊος εν ειρήνη τελειούται.

Στίχοι

· Πολλούς ανέτλη Γάϊος Θείος πόνους,

· Καί νύν τά λαμπρά τών πόνων έχει γέρα.

Οι Άγιοι Μάρτυρες Βούσιρις, Γαυδέντιος καί Νέμη ξίφει τελειούνται.

Ταίς αυτών αγίαις πρεσβείαις, ο Θεός ελέησον, καί σώσον ημάς. Αμήν.

Ωδη ζ' Ο Ειρμός

«Οι Παίδες ευσεβεία συντραφέντες, δυσσεβούς προστάγματος καταφρονήσαντες, πυρός απειλήν ουκ εκπτοήθησαν, αλλ' εν μέσω τής φλογός εστώτες έψαλλον, ο τών Πατέρων Θεός, ευλογητός εί».

Ποιμένες αγραυλούντες, εκπλαγούς φωτοφανείας έτυχον, δόξα Κυρίου γάρ αυτούς, περιέλαμψε καί Άγγελος, Ανυμνήσατε βοών, ότι ετέχθη Χριστός, ο τών Πατέρων Θεός, ευλογητός εί.

Εξαίφνης σύν τώ λόγω τού Αγγέλου, ουρανών στρατεύματα, Δόξα εκραύγαζον Θεώ, εν υψίστοις, επί γής ειρήνη, εν ανθρώποις ευδοκία, Χριστός έλαμψεν, ο τών Πατέρων Θεός, ευλογητός εί.

Ρήμα τί τούτο, είπον οι Ποιμένες, διελθόντες ίδωμεν τό γεγονός, θείον Χριστόν, Βηθλεέμ καταλαβόντες δέ, σύν τή τεκούση προσεκύνουν αναμέλποντες, ο τών Πατέρων Θεός, ευλογητός εί.

Ιαμβικός Ο Ειρμός

· «Τώ παντάνακτος εξεφαύλισαν πόθω, »

· Άπλητα θυμαίνοντος ηγκιστρωμένοι, »

· Παίδες τυράννου δύσθεον γλωσσαλγίαν, »

· Οίς είκαθε πύρ άσπετον, τώ Δεσπότη, »

· Λέγουσιν, Εις αιώνας ευλογητός εί. »

· Υπηρέτας μέν εμμανώς καταφλέγει,

· Σώζει δέ παφλάζουσα ροιζηδόν νέους,

· Ταίς επταμέτροις καύσεσι πυργουμένη,

· Ούς έστεφε φλόξ, άφθονον τού Κυρίου,

· Νέμοντος, ευσεβείας ένεκα, δρόσον.

· Αρωγέ Χριστέ, τόν βροτοίς εναντίον,

· Πρόβλημα τήν σάρκωσιν αρρήτως έχων,

· Ήσχυνας, όλβον τής Θεώσεως φέρων,

· Μορφούμενος νύν, ής τινος δι' ελπίδα,

· Άνωθεν εις κευθμώνας ήλθομεν ζόφου.

· Τήν αγριωπόν, ακρατώς γαυρουμένην,

· Άσεμνα βακχεύουσαν εξοιστρουμένου,

· Κόσμου καθείλες πανσθενώς αμαρτίαν.

· Ούς είλκυσε πρίν, σήμερον τών αρκύων,

· Σώζεις δέ, σαρκωθείς εκών Ευεργέτα.

Ωδή η' Ο Ειρμός

«Θαύματος υπερφυούς η δροσοβόλος, εξεικόνισε κάμινος τύπον, ού γάρ ούς εδέξατο φλέγει νέους, ως ουδέ πύρ τής θεότητος, Παρθένου ήν υπέδυ νηδύν, διό ανυμνούντες αναμέλψωμεν. Ευλογείτω η κτίσις πάσα τόν Κύριον, καί υπερυψούτω, εις πάντας τούς αιώνας».

Έλκει Βαβυλώνος η θυγάτηρ παίδας, δορυκτήτους Δαυϊδ, εκ Σιων εν αυτή, δωροφόρους πέμπει δέ, Μάγους παίδας, τήν τού Δαυϊδ θεοδόχον θυγατέρα λιτανεύσοντα, διό ανυμνούντες αναμέλψωμεν. Ευλογείτω η κτίσις πάσα τόν Κύριον, καί υπερυψούτω, εις πάντας τούς αιώνας.

Όργανα παρέκλινε τό πένθος ωδής, ου γάρ ήδον εν νόθοις οι παίδες Σιών, Βαβυλώνος λύει δέ, πλάνην πάσαν καί μουσικών, αρμονίαν Βηθλεέμ εξανατείλας Χριστός, διό ανυμνούντες ναμέλψωμεν. Ευλογείτω η κτίσις πάσα τόν Κύριον, καί υπερυψούτω, εις πάντας τούς αιώνας.

Σκύλα Βαβυλών τής Βασιλίδος Σιών, καί δορύκτητον όλβον εδέξατο, θησαυρούς Χριστός, εν Σιών δέ ταύτης, καί Βασιλείς σύν αστέρι οδηγώ, αστροπολούντας έλκει, διό ανυμνούντες αναμέλψωμεν. Ευλογείτω η κτίσις πάσα τόν Κύριον, καί υπερυψούτω, εις πάντας τούς αιώνας.

Ιαμβικός Ο Ειρμός

· «Μήτραν αφλέκτως εικονίζουσι Κόρης, »

· Οι τής παλαιάς πυρπολούμενοι νέοι, »

· Υπερφυώς κύουσαν, εσφραγισμένην. »

· Άμφω δέ δρώσα, θαυματουργία μιά, »

· Λαούς πρός ύμνον εξανίστησι χάρις. »

· Λύμην φυγούσα τού Θεούσθαι τή πλάνη,

· Άληκτον υμνεί τόν κενούμενον Λόγον,

· Νεανικώς άπασα σύν τρόμω κτίσις,

· Άδοξον εύχος δειματουμένη φέρειν,

· Ρευστή γεγώσα, κάν σοφώς εκαρτέρει.

· Ήκεις πλανήτιν πρός νομήν επιστρέφων,

· Τήν ανθοποιόν εξ ερημαίων λόφων,

· Η τών εθνών έγερσις, ανθρώπων φύσιν.

· Ρώμην βιαίαν τού βροτοκτόνου σβέσαι,

· Ανήρ φανείς τε, καί Θεός προμηθεία.

Ωδή θ'

ΜΕΓΑΛΥΝΑΡΙΑ

Ψαλλόμενα εντή Ωδή ταύτη Ήχος α'

· Μεγάλυνον ψυχή μου, τήν τιμιωτέραν, καί ενδοξοτέραν τών άνω στρατευμάτων. (Δίς)

· Μεγάλυνον ψυχή μου, τόν εκ τής Παρθένου, Θεόν σαρκί τεχθέντα.

· Μεγάλυνον ψυχή μου, τόν εν τώ Σπηλαίω, τεχθέντα Βασιλέα.

· Μεγάλυνον ψυχή μου, τών υπό τών Μάγων, Θεόν προσκυνηθέντα.

· Μεγάλυνον ψυχή μου, τόν υπό Αστέρος, τοίς Μάγοις μηνυθέντα.

· Μεγάλυνον ψυχή μου, τήν αγνήν Παρθένον, τήν γεννησαμένην, Χριστόν τόν Βασιλέα.

· Μάγοι καί Ποιμένες, ήλθον προσκυνήσαι, Χριστόν τόν γεννηθέντα, εν Βηθλεέμ τή πόλει.

Έτερα εις τόν Ιαμβικόν Κανόνα

· Σήμερον η Παρθένος, τίκτει τόν Δεσπότην, ένδον εν τώ Σπηλαίω.

· Σήμερον ο Δεσπότης, τίκτεται ως βρέφος, υπό Μητρός Παρθένου.

· Σήμερον οι Ποιμένες, βλέπουσι τόν Σωτήρα, σπαργάνοις ειλημένον, καί κείμενον εν Φάτνη.

· Σήμερον ο Δεσπότης, ράκει σπαργανούται, ο αναφής ως βρέφος.

· Σήμερον πάσα κτίσις, αγάλλεται καί χαίρει, ότι Χριστός ετέχθη, εκ τής Παρθένου Κόρης.

· Ουράνιαι Δυνάμεις τεχθέντα τόν Σωτήρα, Κύριον καί Δεσπότην, μηνύουσι τώ κόσμω.

Δόξα...

Μεγάλυνον ψυχή μου, τής τρισυποστάτου, καί αδιαιρέτου, θεότητος τό κράτος.

Καί νύν...

Μεγάλυνον ψυχή μου, τήν λυτρωσαμένην, ημάς εκ τής κατάρας.

Ο Ειρμός

«Μυστήριον ξένον, ορώ καί παράδοξον! ουρανόν τό Σπήλαιον, θρόνον Χερουβικόν, τήν Παρθένον. τήν φάτνην χωρίον, εν ώ ανεκλίθη ο αχώρητος, Χριστός ο Θεός, όν ανυμνούντες μεγαλύνομεν».

Εξαίσιον δρόμον, ορώντες οι Μάγοι, ασυνήθους νέου αστέρος αρτιφαούς, ουρανίου υπερλάμποντος, Χριστόν Βασιλέα ετεκμήραντο, εν γή γεννηθέντα Βηθλεέμ, εις σωτηρίαν ημών.

Νεηγενές Μάγων λεγόντων, παιδίον Άναξ, ού αστήρ εφάνη, πού εστίν, εις γάρ εκείνου προσκύνησιν ήκομεν, μανείς ο Ηρώδης εταράττετο, Χριστόν ανελείν, ο θεομάχος φρυαττόμενος.

Ηκρίβωσε χρόνον Ηρώδης αστέρος, ού ταίς ηγεσίαις οι Μάγοι εν Βηθλεέμ, προσκυνούσι Χριστώ σύν δώροις, υφ' ού πρός Πατρίδα οδηγούμενοι, δεινόν παιδοκτόνον, εγκατέλιπον παιζόμενον.

Ιαμβικός Ο Ειρμός

· «Στέργειν μέν ημάς, ως ακίνδυνον φόβω, »

· Ράον σιωπήν, τώ πόθω δέ Παρθένε, »

· Ύμνους υφαίνειν, συντόνως τεθηγμένους, »

· Εργώδές εστιν, αλλά καί Μήτηρ σθένος, »

· Όση πέφυκεν η προαίρεσις δίδου. »

· Τύπους αφεγγείς καί σκιάς παρηγμένας,

· Ω Μήτερ αγνή, τού Λόγου δεδορκότες,

· Νέου φανέντος, εκ πύλης κεκλεισμένης,

· Δοξούμενοί τε, τής αληθείας φάος,

· Επαξίως σήν ευλογούμεν γαστέρα.

· Πόθου τετευχώς, καί Θεού παρουσίας,

· Ο χριστοτερπής λαός ηξιωμένος,

· Νύν ποτνιάται τής παλιγγενεσίας.

· Ως ζωοποιού, τήν χάριν δέ Παρθένε,

· Νέμοις άχραντε, προσκυνήσαι τό κλέος.

Εξαποστειλάριον Αυτόμελον

Επεσκέψατο ημάς, εξ ύψους ο Σωτήρ ημών, ανατολή ανατολών, καί οι εν σκότει καί σκιά, εύρομεν τήν αλήθειαν, καί γάρ εκ τής Παρθένου ετέχθη ο Κύριος. Εκ γ'.

Εις τούς Αίνους, ιστώμεν Στίχους δ' καί ψάλλομεν Στιχηρά. Ιδιόμελα.

Ήχος δ'

Ανδρέου Ιεροσολυμίτου

Ευφραίνεσθε Δίκαιοι, ουρανοί αγαλλιάσθε, σκιρτήσατε τά όρη, Χριστού γεννηθέντος, Παρθένος καθέζεται, τά Χερουβίμ μιμουμένη, βαστάζουσα εν κόλποις, Θεόν Λόγον σαρκωθέντα. Ποιμένες τόν τεχθέντα δοξάζουσι. Μάγοι τώ Δεσπότη δώρα προσφέρουσιν. Άγγελοι ανυμνούντες λέγουσιν, Ακατάληπτε Κύριε, δόξα σοι.

Ο αυτός

Ο Πατήρ ευδόκησεν, ο Λόγος σάρξ εγένετο, καί η Παρθένος έτεκε, Θεόν ενανθρωπήσαντα, Αστήρ μηνύει. Μάγοι προσκυνούσι. Ποιμένες θαυμάζουσι, καί η κτίσις αγάλλεται.

Ο αυτός

Θεοτόκε Παρθένε, η τεκούσα τόν Σωτήρα, ανέτρεψας τήν πρώτην κατάραν τής Εύας, ότι Μήτηρ γέγονας, τής ευδοκίας τού Πατρός, βαστάζουσα εν κόλποις, Θεόν Λόγον σαρκωθέντα, ου φέρει το μυστήριον έρευναν, πίστει μόνη τούτο πάντες δοξάζομεν, κράζοντες μετά σού καί λέγοντες. Ανερμήνευτε Κύριε, Δόξα σοι.

Ο αυτός

Δεύτε ανυμνήσωμεν, τήν Μητέρα τού Σωτήρος, τήν μετά τόκον πάλιν οφθείσαν Παρθένον. Χαίροις Πόλις έμψυχε, τού Βασιλέως καί Θεού, εν ή Χριστός οικήσας, σωτηρίαν ειργάσατο. Μετά τού Γαβριήλ ανυμνούμέν σε, μετά τών Ποιμένων δοξάζομεν κράζοντες, Θεοτόκε πρέσβευε, τώ εκ σού σαρκωθέντι, σωθήναι ημάς.

Δόξα... Ήχος πλ. β' Γερμανού

Ο τε καιρός, τής επί γής παρουσίας σου, πρώτη απογραφή τή οικουμένη εγένετο, τότε έμελλες τών ανθρώπων απογράφεσθαι τά ονόματα, τών πιστευόντων τώ τόκω σου, διά τούτο τό τοιούτον δόγμα, υπό Καίσαρος εξεφωνήθη, τής γάρ αιωνίου σου βασιλείας, τό άναρχον εκαινουργήθη. Διό σοι προσφέρομεν καί ημείς, υπέρ τήν χρηματικήν φορολογίαν, ορθοδόξου πλουτισμόν θεολογίας, τώ Θεώ καί Σωτήρι τών ψυχών ημων.

Καί νύν... Ήχος β' Ιωάννου Μοναχού

Σήμερον ο Χριστός, εν Βηθλεέμ γεννάται εκ Παρθένου. Σήμερον ο άναρχος άρχεται, καί ο Λόγος σαρκούται. Αι δυνάμεις τών ουρανών αγάλλονται, καί η γή σύν τοίς ανθρώποις ευφραίνεται, οι Μάγοι τά δώρα προσφέρουσιν, οι Ποιμένες τό θαύμα κηρύττουσιν, ημείς δέ ακαταπαύστως βοώμεν. Δόξα εν υψίστοις Θεώ, καί επί γής ειρήνη, εν ανθρώποις ευδοκία.

Δοξολογία μεγάλη, καί Απόλυσις

Εις τήν Λειτουργίαν, Αντίφωνα

Αντίφωνον Α' Ήχος β'

Στίχ. α'

Εξομολογήσομαί σοι Κύριε εν όλη καρδία μου, διηγήσομαι πάντα τά θαυμάσιά σου.